O sindicalista Rafael Pillado conta como van marchado os compañeiros do penal da Coruña
“A pingueria de saidas tampouco e notou nos primeros momentos, porque ainda seguín entradno novos detidos políticos. Con todo, pronto fúmos facéndonos á idea de que chegaría a ocasión en que seriamos moiu poucos. Quizáis, cando máis o sentín foi ó despedirse Rafael Bárez. Os últimos anos, vividos intensamente á fronte da organización de Partido en Ferrol, uníronno fonda e afectivemente. O día que abandonou a prisión da Coruña, chorei de forma moi intensa. Nunca me ocurreu tal cousa, nin me volveu pasar. Pero ante a súa marcha , toda a emotividade, acumulada ó longo daqueles meses, desatouse de súpeto, cun choro no que mestura a alegría polos que se van coa tristeza de non poder estar aso eu lado, compartindo as loitas que estaban a agardando alá fora”
Rafael Pillado: Latexos de Vida e de Conciencia. Ed. Fuxo Buxan, Ferrol, 2012
Conta Camilo de Dios como acompañou ó seu compañeiro José María Saavedra a última noite cando o condearon a garrote vil despois de se ter pegado un tiro para non entregarse á Garda civil.
“Cando estabamos condeados a morte sacábannos ao patio no momento da sesta, cando os demais entraban a durmir a sesta despois da comida. Estabamos os dous na mesma celda e sen embargo tiñamos que pasear ao mediodía polo patio coas mans postas ao lombo a dez metros un doutro. E non te podías volver, nin falar co de atrais nin co de diante.
Os condeados a morte estaban todos nas galerías sociais pero non ían ao patio cos sociais. Saían con nós, cos condeados a morte. Entre eles, José María Saavedra, que era compañeiro. O que se pegara o tiro na praza das Mercedes, en Ourense. Pegouse o tiro porque estaba ferido e estabamos os dous rodeados. Eramos parexa para ir dar o golpe. Estaba ferido na man dereita e díxome que lle pegase un tiro. Díxenlle que tiña unha pistola e tiña a outra man. Saqueille a pistola da funda, mirei si estaba cargada, dinlla e pegouse un tiro e caeu. Vinlle as moas caer e o ollo colgando. e unha brecha grande na cabeza e considerei que quedara morto. Sempre pensei que estaba morto ata que tres meses despois o atopei na Coruña. O curaran, algo, porque supuraba constantemente, ata que lle deron garrote vil. Este tamén estaba condeado a morte. Déronlle garrote vil na Coruña. José María estaba solo. Só estivo acompañado a noite que o mataron que pediu que me deixaran pasar con el, e estiven con el ata o último momento. Ata que veu o verdugo estiven con el. Ata as tres e media da mañá que é cando o mataron. Paseino peor ca el. En vez de darlle ánimos eu a el, dábamos el a min.
O garrote vil consiste nun sillón cunhas correas nos pes, outras nas muñecas e logo ven o verdugo a tomarche a medida, mándate sentar no sillón, séntaste no sillón e fai unha mostra no pao, onde ten que poñer a argola segundo a altura e despois pásante á capela por si queres escribir as últimas vontades e confesarte. Mentres tanto o verdugo pon a roda e cunha argola ao pescozo que vai apretando e vaite estrangulando así. Niso consiste o garrote vil. Non quixo vir a familia. Teño o reloxo del, deixoumo. El viñera de Ferrol co comisario político. El era socialista, republicano, e quería seguir loitando pola república. “
“Adeus, amigos. O vendaval que afondouo noso barco sigue a súa marcha destructora. Agárdanos tempos de tormenta e de xelado vento da intransixencia faran máis dura a loita; somos os vencidos e o soberbio orgullo do déspota acrecerá os croios do camiño. Adeus, compañeiros; levo de todos a lembranza inmorrente de tantas horas de anguria, de tanta congoxa sen consolo; de tantos irmaos inmolados polas balas asesinas do fanatismo; máis tamén levo conmigo o recendo xeneroso dos intres en que xuntos vivimos a solidariedade fraterna de espranzas e de soños. Que os fardos sixilosos vos protexan co seu mantelo insobornable , para que unha alborada fumeante de xustiza achaneo voso vieiro. Adeus para sempre amigos!”
Xerardo Díaz Fernández, preso no cárcere da Coruña nos anos 1938 e 1939, e autor do libro A crueldade inútil. 1985. Edicións do Castro. Sada.
Arturo Taracido Veira estivo preso no cárcere da Coruña. Nunca quixo falar ós seus fillos da dor da represión e da prisión; non quería que sufriran .
Pero un día contou este suceso: dende a cella víra que levaban ó patio a varios presos antes de os fusilar.Eran moi novos. Desde unha ventá unha reclusa pedíulle a un deles, que tiña moi boa voz, que cantara. Alí, no medio do patio, entonou o “Adiós a la vida”. A peza de Tosca resoou en todo o cárcere.
E lucevan le stelle
ed olezzava la terra
stridea l’uscio dell’orto
e un passo sfiorava la rena.
Entrava ella, fragrante,
mi cadea fra le braccia
Oh! dolci baci,
o languide carezze,
mentr’io fremente
le belle forme disciogliea dai veli!
Svanì per sempre il sogno mio d’amore.
L’ora è fuggita.
E muoio disperato!
E non ho amato mai tanto la vita!
O fillo de Arturo Taracido Veira, Arturo, que ten hoxe noventa e catro anos, volveu a emocionarse con esta historia triste que lle contaba o seu pai.
Memoria do cárcere A Coruña 
Debe estar conectado para enviar un comentario.