Xan María Castro, activo sindicalista, pasou seis meses no cárcere da Coruña.
«Fixemos unha folga de fame e metéronos en celas de castigo. Estaban nos sotos, cunha humidade terrible e unha manta nada máis. E volvemos poñernos en folga. Eu non morrín porque o compañeiro da cela do lado, Rafael Pillado —outro coñecido sindicalista— avisou aos gardas, que me sacaron en mínimos de tensión. O caso saíu na prensa, tivo repercusión internacional, e deixaron de usar aquelas celas inhumanas»
O sindicalista Rafael Pillado conta como van marchado os compañeiros do penal da Coruña
“A pingueria de saidas tampouco e notou nos primeros momentos, porque ainda seguín entradno novos detidos políticos. Con todo, pronto fúmos facéndonos á idea de que chegaría a ocasión en que seriamos moiu poucos. Quizáis, cando máis o sentín foi ó despedirse Rafael Bárez. Os últimos anos, vividos intensamente á fronte da organización de Partido en Ferrol, uníronno fonda e afectivemente. O día que abandonou a prisión da Coruña, chorei de forma moi intensa. Nunca me ocurreu tal cousa, nin me volveu pasar. Pero ante a súa marcha , toda a emotividade, acumulada ó longo daqueles meses, desatouse de súpeto, cun choro no que mestura a alegría polos que se van coa tristeza de non poder estar aso eu lado, compartindo as loitas que estaban a agardando alá fora”
Rafael Pillado: Latexos de Vida e de Conciencia. Ed. Fuxo Buxan, Ferrol, 2012
“Outro golpe importante foi o consello de guerra contra os compañeiros Manuel Amor Deus, Xosé M. Riobó, Francisco Fernández Filgueiras, Bernardo Bastida, Ángel Porto Feal, Xosé Cabado, Ramiro Romero e Joé Xulio Miraz, a principios de novembro de 1972. Tratábase dunha basta montaxe que buscaba seguir implicando ás forzas armadas na represión dos traballadores e da cidadanía en xeral. O que non lograran nos primeiros momentos daqueles acontecementos, lográbano agora.
Un mes despois, chegabn á prisión da Coruña, procedentes da prisión militar de Caranza, Amor, Riobó, Bastida e Porto. Neste momento ainda permanecían Torregrosa, Bárez..etc pero pouco tempo, connosco: a contagotas, a Comuna ía perdendo membros. Bárez saíu a finales do vran; a Loureiro e Torregrosa concedeuselles a liberdade provisional o o 22 de decembro .
Ese ano despediríamolo os que quedábamos Julio Aneiros, Pedro Bonome, Manuel Amor, José María Riobo, Bernardo Bastida e eu, cunha cea espacial traída da casa. Pola velocidade a que viñan a miña nai e a miña muller para que a tivésemos a punto, seríalles imposta unha multa.
Antes, celebráramos unha comida cos nenos, non só os fillos dos presos, senón que estivemos acompañados polos doutros compañeiros xa postos en liberdade”
Rafael Pillado: Latexos de Vida e de Conciencia. Ed. Fuxo Buxan, Ferrol, 2012
“No patio, baixo a enfermería, primerio cedéusenos un local provisto de servicios de baño e unha sala de mesas para comer. Coa chegada de novos presos, foise ampliando a sús utilización , até ter toda a planta adedicada a sala de lectura e xogos, despensa,cociña e comedor. Do mesmo xeito as celas nas que empezamos estando dun en un, acabamos de tres en tres. O obxectivo da prisión era claro. Ofrecernos certas “comodidades” para que nos mantiveramos entretidos e non transladásemos ao resto da prisión un clima reivindicativo que podería estenderse como a pólvora. Entre reixas , existe sempre unha soterrada sensación de inminente estalido de conflictos”
Rafael Pillado: Latexos de Vida e de Conciencia. Ed. Fuxo Buxan, Ferrol, 2012
Manuel Gómez Segura estivo preso no cárcere no ano 1975, era estudante de esquerdas e tamén escribía versos.
“No final da ditadura seguíase estendendo a longa noite de pedra nos cárceres coruñeses, aínda que para o que sabe das fronteiras entre o dentro e o mundo dos de afora constátase que as paredes encerran moito máis que as continxencias políticas. A historia alenta sobre o persoal ata reducir a vida á cerna. Ilusión e dor, mais sempre a pulsión da existencia e a loita. O silencio e a escuridade combátense co pracer da creación e o coñecemento. Reafírmase así o que se posúe en liberdade: o verso, a materia e o eu. A procura sempre será resistencia.
No primeiro texto, o número 22, a síntese é a maior fortaleza, a conxunción de contrarios condensandos no poder espidos dos lexemas. A idea e a materia, a vida humana á fin, que se unen na revolución. Só hai unha consigna que se cumpre na repetición, case como un himno.
No segundo, o número 23, prefírese o método especulativo. A interrogación ante as fendas que abre a dúbida da punición. Mais imponse ao final a crenza que se asenta na moral, como no primeiro texto, especialmente potente cando o autor se atopa recluído. Hai a certeza do desexo satisfeito e gorentoso, un estado que se converte na ética máis audaz: o dereito ao pracer. “
Daniel Romero conta da vida na prisión cando ingresou por ser enlace da guerrilla.
“Estabamos todos nunha(cella).., pero surxíu o o tema de que había clases, quen queria aprender algo tiña a oportunidade de sair do medio de toda aquela xente e dedicarte a outra cousa, eu tiven a oportunidade e fixen un curso de contabilidade. E cando o rematei ofreceronme o posto de contable do economato. Ali tiven a oportunidade de andar semi libre pola cárcere.
Unha das cartas escritas por José Miñones antes de ser asasinado
Prisión Provincial de La Coruña, 6, Octubre,1936
Queridísima Mamá: tu carta de hoy me produce esa alegría natural de todas las cosas que proceden de los seres queridos, pero al mismo tiempo ese sentimiento de pena que da siempre, cuando se tiene el ánimo angustiado, todo aquello que viene a renovar los recuerdos que nos son más gratos. Me pasa esto mismo con las visitas de Maruja y de Papá: si no viniesen no sé lo que sería de mí; pero vienen, y, sin querer, quedo triste y más atormentado. Me pasa, también, con las fotografías de mis hijitos y de mi mujer: quiero verlas y besarlos a todas horas; pero cuando las veo y las beso, me acongojo más. He meditado muchas veces si es que soy tan egoísta, que todo esto lo sufro por mí. Creo que no. Casi estoy seguro de que sufro y padezco por lo que los demás pueden sufrir y padecer por mí. Si yo estuviese seguro de que mi mujer –tu hija, que es, entre todas las mujeres de este Mundo, la mejor- no tendría penas, y de que era feliz, mi sentimiento se reduciría completamente. Padezco por ella, porque me parece que trabajé demasiado, me ocupé quizás más de lo debido de cuantos acudieron o precisaron de mí, y por esa esclavitud de mi propia vida, no di a la de Maruja, ni la alegría, ni la felicidad que merecía por todos conceptos. Ella, en este drama, es la víctima mayor.
No te apenes por mis agravios a Dios. Si reviso mi conciencia, te digo, en verdad, que nada hubiera consentido de cuanto han podido significar persecuciones contra la Iglesia, ni contra nadie. Más bien las hubiera evitado, con toda la medida de mis fuerzas, y así lo procuré en más de una ocasión. Bueno, perfecto no hay nadie en el Mundo; y si el pedir perdón por todas las culpas es un sentimiento que acerca a la Misericordia, yo ese perdón lo pido, con toda el alma, a cuantos crean que tienen ofensas mías, y ojalá, si algún mal hice en esta vida, se me perdone a mí, con igual intensidad.
No acongojes tu alma por lo que yo pueda pensar, pues nada me separó de mi religión-que es la tuya- ni de mi creencia de Dios.
Con relación a la causa de mi situación actual, por El puedo jurar que jamás he tenido sentimientos de mal hombre, ni sentimientos de mal español. Si la fatalidad se pone en mi camino, yo la recibo con los brazos abiertos, y con resignación.
No quisiera ni un odio, ni un agravio tras de mí. Te aseguro que a mis enemigos mayores, les dedico, también, gran parte del día, mi pensamiento y mi perdón.
Si a vosotros-los que constituís el núcleo más cercano de mis cariños- os produjo algún daño o algún dolor, en alguna ocasión, mi carácter un poco extraño, perdonadme también. El cansancio, la fatiga del trabajo, quizás mi propio modo de ser, hizo que yo no llevase a casa, muchas veces la alegría que se debe a los demás.
Tus medallas me acompañan, y también me acompaña el pensamiento en Dios. Ten, por todos estos motivos, la más completa tranquilidad. De hoy, y de siempre, Mamá.
Y ahora a no sufrir nadie por mí, que es así como, en cualquier parte donde yo esté, se sentiría mi alma feliz.
Os besa y abraza a todos, y no os olvidará nunca, tu hijo Pepe.
Cándido Sánchez Rodríguez tiña 33 anos, era de Compostela e era ferreiro e membro do Ateneo libertario. Escribe este texto á familia o día que foi fusilado.
Coruña, 9 de marzo 1938
Queridos Padres y hermanos todos:
En estos últimos momentos me despido de todos vosotros y os dedico con muchos besos y abrazos todo mi cariño y al mismo tiempo os ruego a todos que veléis por mis queridos hijos y a la pobre Mercedes que la veléis y la respetéis siempre.
Queda con todos vosotros con toda e alma dedicándoos el último adiós en especial a mi madre santa y buena.
Camilo de Dios describe as condicións nas que estivo nos tres primeiros meses de chegar ó cárcere da Coruña no ano 1949
“Cando entras no cárcere, unha persoa cunha condena, é segredo de sumario. Non podes recibir visitas, nin podes escribir nin podes recibir correspondencia.Botas tres meses aislado, nunha celda que non da ao exterior, que non ten ventás e che acenden a luz un pouquiño pola noite, outro pouquiño á mañá e outro pouquiño ao mediodía para que comas dez minutos, e danche auga. Neses dez minutos tes que comer, lavar o prato e despois lavarte tu no prato porque non tes outro sitio. Nas celdas de aislamento, neses tres meses, non hai duchas nin nada. Despois si. O día que nos sacan da celda, envolvemos o petate: unha colchoneta, unha manta. Pos a manta tendida, fanche dobrar a colchoneta, atar as catro puntas e metes os zapatos, os calcetíns e toda a roupiña que teñas. Atas as catro puntas da manta con toda a roupa, colles a manta ás costas deica a nave de desinfección. Deixas quedar a colchoneta e tu volves desnudo para a celda. Á noite vas buscar aquelo… Un olor que non se para, porque claro, aquelo é tóxico, o vapor co que o desinfectaban”.
Debe estar conectado para enviar un comentario.