Avelino Rivas Pombo, antifascista!

avelino rivas pombo foto.jpg“Natural de Corme (Ponteceso), Avelino naceu en 1916. En 1936 estaba solteiro e tiña a profesión de xornaleiro. Durante a guerra civil española incorporouse á 1ª Compañía do 4º Batallón, na 1ª Brigada Mixta Lister, ademais de loitar no Batallón de Milicias Populares Galegas, do Exército republicano. Así mesmo, estivo subscrito á revista Nova Galicia, portavoz dos antifascistas galegos. Coa derrota do II República, Avelino refuxiaríase en Francia.

En agosto de 1939 permanecía ingresado no campo de concentración de Argelés; posteriormente regresou a España, onde traballou na construción naval nas bancadas dos estaleiros ferroláns.

A principios do 1945, Rivas Pombo tiña afiliación comunista e o domicilio na Coruña, rúa San Roque de afora, 25, baixo, aínda que no mes de maio de 1945 residiu transitoriamente na fonda O Catro Vilas Ourensás, sita na coruñesa rúa de San Andrés, número 21.

Declarado antifascista, entre 1944 e 1945 exerceu de ligazón da guerrilla antifranquista. Neste último ano, Francisco Caridad Mateo e José Gómez Gayoso, alcumado como Juan, enviados polo PCE, hospedáronse na Coruña, rúa Pontenova, 5 baixo, vivenda na que residía Abel García Sánchez, sendo este último detido pola policía o 11 de maio de 1945, xunto con Eduardo Sánchez Lago, propietario do Bar Luz, de Vereda del Polvorín, 2, e de Avelino Rivas Pombo, acusados de actividades subversivas contra o Réxime franquista.

Edelmiro (alcume de Rivas Pombo) e os seus compañeiros de infortunio foron torturados e encarcerados o 17 de maio na Prisión Provincial coruñesa. Polas declaracións dos detidos, a Policía franquista apresaría a José Blanco Núñez, Ferreirín, Manolito Bello, José Soto Pombo e ao primo irmán de Avelino, Francisco Cousillas Pombo, aínda que Rivas sería posto en liberdade o día 19 de xuño seguinte sen cargos.

Seguir lendo

La historia de una maestra de Baio, Carmen Balboa López

 

( artigo de Luís Lamela, publicado en La Voz de Galicia ( 20-IV-2017)

carmen balboa

 

Nacida en Malpica en el año 1915, llegó a pasar dos años en las prisiones de A Coruña y el País Vasco

 

 

“Un importante personaje de apoyo a la guerrilla antifranquista fue Carmen Balboa López nacida en Malpica sobre el año 1915 y fallecida hace hoy justo 19 años en A Coruña. Carmen fue maestra Nacional y vecina de Santiago de Compostela, hermana menor de Benjamín Balboa, quien, el 17 de julio de 1936, consiguió desde su puesto de telegrafista de la Armada española que el grueso de la flota española quedase bajo la fidelidad republicana en los primeros días de la guerra civil. Otro hermano, José, fue fusilado por lo franquistas en Cartagena, el 29 de mayo de 1.939.

Seguir lendo

Emilia Patiño, cosedora de bandeiras

emilia-patino

Emilia Patiño Fernández,  naceu na Coruña, en rúa  Mercado. Mentres que o seu pai era de procedencia obreira, avós mariñeiros nados en Mera, a súa nai era de orixe burguesa.

Emilia Patiño non se achantou cando neniña perdera ó seu pai Manuel Patiño Puerto, capitán da Guardia de Asalto asasiñado en Sevilla  por non unirse ó golpe.

Tampouco por non poder  estudar no colexio de orfos nin cando na  academia Galicia ó entrar na clase coa filla  do asasiñado  José Miñones lles decían: “los rojos a Rusia”.

Emilia Patiño asumíu un día  o encargo de persoas do PC e eses días mercou   telas roxas, marelas e moradas, e sacos e cordas. En dous días rematounas de coser.

E o primeiro de maio de 1946 a cidade de A Coruña  espertou cun cento de  bandeiras republicanas colgadas pola cidade, unha delas diante do edificio de Falanxe na plaza de Pontevedra.

Emilia é detida e xulgada. Ela mesma comenta que o día que saía dos calabozos para ser enviada ao cárcere, puido ver como un dos carniceros que había daquela na rúa de Panaderas, entraba a quedarse a durmir nos calabozos para evitar que a guerrilla o fóra deter ás súa casas.

Pasou seis meses e un día no cárcere da Coruña.

Recorda no video  a vida e a ideoloxía do seu pai, a súa ideoloxía republicana, o asesinato de amigos do seu proxenitor e del mesmo, a infancia e os recordos na súa cella.

En la cárcel me metieron en un calabozo con una ventanita allá arriba y un petate una especie de colchoneta hecho con hojas de maíz.

En el juicio, después de acusarme de lo que les dio la gana, el fiscal , cuando terminó todo se dirigió la publico y dijo :

-¿Ustedes saben estos hombres de donde vienen y a donde van? ¡Vienen de Rusia y van a sojuzgar al pueblo español!

Estuve con  Fina Grañas,  prima de Foucellas, Paca Souto, porque en su casa había estado Foucellas y a su marido lo llevaron preso ocho  años de cárcel al penal de Burgos. Despues quedamos  Enriqueta Otero y yo. Poco después vinieron dos mujeres una madre y una hija porque avisaron a los guerrilleros que venía la guardia civil y las cogieron porque iban a llevar un papel al consulado inglés de Coruña, cuando las cogieron  se tragaron el papel.

En la cárcel asesinaron a Manolito Bello y no dejaron salir a nadie. Fue un día muy triste.