No cárcere

artigo realizado para a revista BABEL

“Na cidade da Coruña ó pe da Torre de Hércules atópase o vello edificio da antiga prisión provincial de A Coruña. Hoxe en día, un lugar que ameaza ruína, cos tellados cubertos de herbas e fieitos e onde as gaivotas aniñan as súas crías.

O  edificio do cárcere da Coruña foi construído no anos vinte do século pasado para aloxar ós presos nunhas condicións máis dignas que o antigo presidio da cidade que era calificado polo que fora alcalde da cidade Carlos Martínez Esparís de “mazmorra inmunda”.

Tras o golpe de estado do xeneral Franco en xullo de 1936 os muros da nosa vella prisión cobrarían un triste protagonismo na historia do país.

No primeiros anos encheuse coa corporación municipal, gobernadores, dirixentes sindicais ou veciños comprometidos. Eran levados a decenas para pasar un tempo mínimo antes de ser asesiñados  despois dun xuicio farsa ou por medio dun translado a outro lugar no que se remataba ós prisioneros aplicando unha “lei de fugas”, polo que se podía disparar sen contemplacións.

Seguir lendo

Xosé Queiruga Allegue, mariñeiro e cenetista

album-abuelos-jose-maruja-021c

Era mariñeiro de Porto do Son. En 1931, como outros moitos mariñeiros galegos, escomeza a traballar en Pesquerías e Secaderos de Bacalao de España (PYSBE), no porto de Pasaia. Inmediatamente logo de ter coñecemento do golpe militar, o mesmo 18 de xullo de 1936, malia estar recentemente operado dunha hernia e aínda con puntos, pide a alta voluntaria no hospital San José de San Sebastián para ir á fronte e defender á República loitando coa CNT, sindicato ao que se afiliara anos atrás en Porto do Son.

A principios de agosto de 1936, estando no  frente de Bilbao, o Lehendakari Aguirre mostra recelos hacia a CNT polo que Xosé Queiruga decide incorporarse ó frente republicano de Asturias en setembro de 1936 ata que cae en octubre de 1937. Foi  agochado en Xixón pero detido xunto a nove máis en xaneiro de 1938 cando intentaba fuxir en barco á zona republicana: Alfredo López Rodríguez, Bernardo Rodríguez Rubio, Julio Fernández López, Raimundo Vigil Alonso, Modesto Lamelas Martínez Pérez, Manuel Reiris Servia e  Antonio Santamaría Cancio.

Foi  torturado e xuzgado no  Ferrol e condeado por  “rebelión militar”.

album-abuelos-jose-maruja-015e

Durante un tempo estivo  no penal asturiano de Cerillero.

Ingresou no cárcere de A Coruña no ano 1938 onde estivo preso ata novembre de 1942, tras varias reduccions de pena.

Seguir lendo