“Chegou outra remesa de compañeiros andaluces. Eran cerca de douscentos e viñan con roupas liviáns, macilentos, cheos de frío e de fame; a maior parte morreron de avitaminosis; lonxe da sús terra foron morrendo pouco a pouco, de frío, de fame e de nostalgia.”

Xerardo Díaz Fernández, preso no cárcere da Coruña nos anos 1938 e 1939, e autor do libro A crueldade inútil.1985. Edicións do Castro. Sada.